Son yıllarda kullanımı giderek yaygınlaşan yapay zekâ araçları, pek çoğumuzun belki göz ardı ettiği karbon ayak izi konusunu gündeme getirdi. Her ne kadar pek çok alanda işimize yarasa da yapay zekânın harcadığı enerji, belirli bir kesim için felaketlerin habercisi olarak nitelendiriliyor.
Ancak yapay zekâya dair bir girişim projesi olan Hugging Face, Carnegie Mellon Üniversitesi ile beraber yapay zekâ araçlarının harcadıkları enerji üzerine bir araştırma yaptılar. Özellikle DALL-E ortaya inanılmaz derecede gerçekçi görüntüler çıkarırken, harcadığı enerji pek çok insanın dikkatini çekti.
Araştırmalara göre yapay zekâ araçlarının görsel oluştururken harcadığı enerji, bir telefonu şarj etmek ile eş değer.
Görsel oluşturma araçlarından ve belki en popüler olan DALL-E, görüntü oluştururken bir telefonu yalnızca %16’ya kadar şarj ederken harcanan enerjiyi kullanıyor. Buna göre yapay zekânın harcadığı enerji, karbon ayak izini o kadar da artırmıyor.
Üstelik ChatGPT gibi metin tabanlı yapay zekâ araçları, bir makaleyi özetlerken veya herhangi bir konu hakkında sohbet ederken bahsettiğimiz enerjiden daha az enerji harcıyor. Bu da karbon ayak izinin aslında ne kadar az olduğunu gösteriyor.
Araştırmada toplamda 13 farklı komut incelendi.
Yalnızca görüntü ve metin oluşturmak değil, aynı zamanda metin özetleme ve sınıflandırma gibi toplamda 13 farklı komut ele alındı. Ardından her 1000 gramda üretilen karbondioksit miktarını inceleyerek çalışmanın daha adil olması için 30 ayrı veri seti ile 88 farklı model üzerinde çalışmalar yaptılar.
Araştırmacılar, ölçüm esnasında karbon miktarını elde etmek için toplamda 1000 komut çalıştırdılar. Buna göre en çok enerjiye ihtiyaç duyan araçlar metin oluşturma, özetleme ve görüntü oluşturma olarak sıralandı. Görüntü oluşturma, ürettiği emisyon bakımından ilk sırada yer alırken, metin oluşturma ise son sırada yer aldı.
Günde 10 milyondan fazla kullanıcıya sahip olan ChatGPT, araştırmacıların karbon ayak izi konusunda araştırmalar yapmasına neden oldu. Yapay zekânın çevreye verdiği etkinin daha anlaşılır olması için geliştiricileri şeffaf olmaya davet eden araştırmacılar, her ne kadar bir telefonu %16’ya kadar şarj etmenin az miktarda bir enerji harcadığını vurgulasa da karbon salınımı kolayca artabilir.
